1. Giới thiệu về bánh khúc làng Diềm
1.1. Nguồn gốc
Làng Diềm là tên gọi nôm của thôn Viêm Xá, phường Kinh Bắc (trước đây là phường Hòa Long, thành phố Bắc Ninh), tỉnh Bắc Ninh. Theo truyền thuyết và sử sách địa phương, đây là quê hương của Đức Vua Thủy Tổ Kinh Dương Vương – thân phụ của Lạc Long Quân, tức là cội nguồn của người Việt theo truyền thuyết Lạc Hồng.
Lâu nay, làng Diềm vẫn là điểm đến quen thuộc của du khách gần xa để thưởng thức những câu hát quan họ ngọt ngào, đậm chất Kinh Bắc. Song, với nhiều người, điều đọng lại sau mỗi chuyến ghé thăm không chỉ là làn điệu dân ca, mà còn là hương vị mộc mạc, thơm thảo của món bánh khúc dân dã.
Không ai còn nhớ chính xác bánh khúc làng Diềm có từ bao giờ, chỉ biết món bánh này đã gắn bó với làng từ rất lâu, có thể cùng thời với sự ra đời của những câu quan họ. Bánh được làm từ rau khúc – thứ cây mọc dại ven bãi sông, bờ ruộng, không ai trồng được mà chỉ có thể hái khi đến mùa. Tên bánh cũng được gọi từ đó.
Ban đầu, bánh chỉ được làm trong những dịp cúng lễ tổ tiên hay Tết đến xuân về, như một món ngon Bắc Ninh mang hương vị đất trời dâng lên thần linh. Dần dần, qua năm tháng, bánh khúc trở thành món ăn quen thuộc, như một phần dấu ấn của người dân nơi đây.
1.2. Đặc trưng của bánh khúc làng Diềm
Bánh khúc làng Diềm Bắc Ninh có hình bán nguyệt, thoạt nhìn giống bánh gối, nhưng phần mép không được nắn xoắn cầu kỳ mà giữ nét mộc mạc, giản dị. Vỏ bánh được làm từ gạo nếp trộn với lá khúc giã nhuyễn giống nhiều nơi khác nhưng điểm độc đáo lại nằm ở phần nhân. Nhân bánh có hai loại: đậu xanh giã nhuyễn bùi thơm và thịt ba chỉ béo ngậy, mỗi loại mang một hương vị riêng, đậm đà và khó quên.
Ngoài ra, nét đặc trưng của bánh khúc đặc sản Bắc Ninh chính là sự hòa quyện hài hòa giữa các nguyên liệu dân dã như: nếp cái hoa vàng dẻo thơm, đỗ xanh bùi bùi, thịt ba chỉ đậm đà và mùi rau khúc thơm nồng. Bánh khi hấp chín sẽ dậy mùi, căng mọng hấp dẫn; ăn vào sẽ cảm nhận rõ vị mềm dẻo vừa phải không ngấy, càng ăn lại càng thèm.
>>> Khám phá: Về Kinh Bắc thưởng thức bánh phu thê đặc sản Bắc Ninh thơm ngon, khó cưỡng
2. Cách làm bánh khúc làng Diềm Bắc Ninh
2.1. Chuẩn bị nguyên liệu
Để làm bánh khúc làng Diềm đúng vị truyền thống, người dân nơi đây thường chuẩn bị các nguyên liệu sau:
- Lá khúc (rau khúc non)
- Gạo nếp cái hoa vàng: loại nếp dẻo thơm, hạt đều, trắng trong
- Đậu xanh bóc vỏ: ngâm mềm, đồ chín rồi giã hoặc tán nhuyễn
- Thịt lợn ba chỉ: thái miếng nhỏ hoặc băm thô, tẩm ướp với gia vị như tiêu, hành khô, nước mắm…
- Gia vị kèm theo: muối, tiêu, hành khô, mỡ lợn…
2.2. Cách làm
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
- Rau khúc non rửa sạch, để ráo rồi luộc chín, sau đó giã hoặc xay nhuyễn
- Dùng nếp cái hoa vàng, ngâm từ 6 - 8 tiếng (hoặc qua đêm), đãi sạch, để ráo
- Ngâm mềm đậu xanh sau đó đồ chín rồi giã hoặc tán nhuyễn
- Thịt lợn ba chỉ thái miếng nhỏ hoặc băm thô, tẩm ướp với gia vị như tiêu, hành khô, nước mắm… trong khoảng 15 - 20 phút
Bước 2: Nặn bánh
- Lấy một lượng bột gạo nếp trộn lá khúc, ấn dẹt như hình bán nguyệt
- Cho nhân đậu xanh hoặc thịt vào giữa rồi gấp lại, miết mép cho khít
- Mép bánh không xoắn cầu kỳ mà để mộc mạc đúng kiểu làng Diềm
Bước 3: Hấp bánh và thưởng thức
- Lót một lớp lá chuối hoặc xôi nếp vào xửng hấp; xếp bánh lên trên, có thể rắc thêm vài hạt gạo nếp để bánh dẻo hơn và không dính
- Hấp khoảng 30 - 40 phút, đến khi bánh chín, vỏ trong, nhân mềm, thơm mùi lá khúc và có thể thưởng thức
>>> Xem thêm: Bánh tẻ làng Chờ: Tinh hoa ẩm thực Kinh Bắc
3. Mua bánh khúc làng Diềm đặc sản Bắc Ninh ở đâu ngon?
Du lịch Bắc Ninh 1 ngày và muốn mua bánh khúc làng Diềm ngon, chính gốc, bạn nên tìm đến những địa chỉ sau:
- Tại Làng Diềm (thôn Viêm Xá), phường Kinh Bắc, Bắc Ninh: đây là cái nôi của bánh khúc làng Diềm. Một số địa chỉ được nhắc đến là quán bà Viện, bà Vượng và cô Hiệp – những người làm bánh lâu năm tại làng Diềm. Việc mua trực tiếp tại làng sẽ đảm bảo bánh tươi ngon và đúng hương vị truyền thống nhất.
- Các chợ truyền thống ở Bắc Ninh: một số chợ lớn trong thành phố Bắc Ninh hoặc các khu vực lân cận cũng có thể có các sạp bán bánh khúc làng Diềm
- Các cửa hàng đặc sản Bắc Ninh: bánh khúc làng Diềm chính gốc hiện được bày bán tại nhiều cửa hàng đặc sản ở Bắc Ninh, cũng như tại một số cửa hàng ở Hà Nội. Nhờ khoảng cách địa lý gần, chỉ khoảng 25 km từ làng Diềm đến trung tâm Hà Nội nên việc vận chuyển và phân phối trong ngày trở nên thuận tiện.
Lưu ý khi mua bánh khúc đặc sản Bắc Ninh làm quà:
- Nên mua bánh còn nóng hổi, vừa ra lò để hương vị trọn vẹn nhất
- Bánh khúc làng Diềm chuẩn thường có hình tai mèo hoặc tròn, vỏ bánh màu xanh rêu đặc trưng của lá khúc
- Nên hỏi người bán kỹ về loại nhân (nhân đậu xanh, nhân thịt mỡ truyền thống) để chọn đúng sở thích
>>> Tham khảo: Lưu ngay tour du lịch Bắc Ninh khám phá trọn vẹn vẻ đẹp vùng quan họ
Bánh khúc làng Diềm không chỉ là món bánh đặc sản Bắc Ninh mà còn là kết tinh của hồn quê Kinh Bắc qua bao thế hệ. Giản dị, mộc mạc nhưng đậm đà bản sắc, bánh khúc được gói ghém qua từng lớp lá khúc, hạt nếp và bàn tay của người thợ làng Diềm. Mỗi chiếc bánh không chỉ mang hương vị quê nhà mà còn chất chứa tình cảm, sự khéo léo và niềm tự hào của người dân làng Diềm. Nếu có dịp ghé Bắc Ninh, đừng quên thưởng thức món bánh nhỏ mà đầy ý nghĩa này.
Du lịch Bắc Ninh không chỉ là hành trình khám phá ẩm thực Kinh Bắc và những làn điệu quan họ mà còn là dịp để bạn tận hưởng kỳ nghỉ thư thái. Đừng quên lựa chọn Vinpearl Hotel Bắc Ninh để chuyến đi thêm trọn vẹn.
Vinpearl Hotel Bắc Ninh là khách sạn 5 sao tọa lạc ngay trung tâm thành phố, thuận tiện di chuyển đến các điểm du lịch nổi bật như làng Diềm, đền Đô, chùa Phật Tích, thành cổ Bắc Ninh… Với cảm hứng thiết kế từ nghệ thuật mây tre đan, Vinpearl Hotel Bắc Ninh sở hữu không gian sang trọng với vô vàn tiện ích hiện đại như hồ bơi, phòng gym, spa, nhà hàng cao cấp… mang đến một kỳ nghỉ dưỡng đẳng cấp.
_1742996408_1743220457.jpg)
_1743220365.jpg)
